Aktualności

Pięknie napisano w jednym z postów na fb Centrum Sztuki Galerii EL w Elblągu, że tu spotykamy się „w przestrzeni, gdzie ściany opowiadają historię, gdzie kamienne epitafia przemawiają milczącymi szeptami przeszłości”. Według badaczy jest to bowiem jedna ze starszych, może nawet najstarsza ceglana świątynia jaka powstała w Prusach Zakonnych, gdyż jej budowę rozpoczęto już w roku 1246. Wiekopomnego dzieła podjęli się dominikanie, którzy najpierw wznieśli na uboczu dopiero co założonego miasta oratorium, następnie przekształcone w prezbiterium z zakrystią przedłużone o dużych rozmiarów nawę (1288 rok). Nie sposób jednak opowiedzieć tu całej historii elbląskiego kościoła mariackiego (z klasztorem i cmentarzem), dlatego robimy duży przeskok i znajdujemy się w roku 1959. Wtedy to zrujnowaną budowlę, z wnętrzem otwartym na gwiazdy, grupa młodych entuzjastów zatrudnionych w Zakładach Mechanicznych „Zamech” postanowiła zaadaptować na pracownię artystyczną, zorientowaną na tworzenie sztuki nowoczesnej, awangardowej, otwierającej zupełnie nowe horyzonty interpretowania otaczającej nas rzeczywistości. Wkrótce potem, w roku 1961, pierwsza wystawa Gerarda Kwiatkowskiego i Janusza Hankowskiego zainaugurowała oficjalnie działalność galerii sztuki nazwanej Galerią EL. A następnie (od 1965 roku) odbyły się pierwsze, drugie i trzecie spotkania łączące w duchu konstruktywizmu sztukę z techniką, zderzające nierealne imaginacje artysty z konkretnym, podlegającym prawom fizyki materiałem, którym w większości był metal. Przeszły one do historii pod nazwą Biennale Form Przestrzennych, rozsławiły Elbląg na całym świecie i pozostawiły w przestrzeni miasta dziesiątki imponujących i natchnionych rzeźb, którym można nadawać różne znaczenia, nazwy i skojarzenia. Ich twórcami byli artyści, wtedy może mało rozpoznawalni, dziś zaliczani do panteonu sztuki współczesnej: Magdalena Abakanowicz, Gerard Kwiatkowski, Zbigniew Książkiewicz, Henryk Morel czy Zbigniew Dłubak.

Siedząc w dawnej zakrystii kościoła, pod trzyprzęsłowym gotyckim sklepieniem, wysłuchaliśmy tej opowieści starając się nie zapomnieć i nie przeinaczyć żadnego istotnego wątku, chłonąc wiedzę jak gąbka wodę. Ale to był dopiero początek wspaniałego spotkania przygotowanego przez Panią Helenę Wojciechowską i Natalię Cherek w ramach projektu #OtwartaGaleria – Aleją gwiazd (gwiazdami są tu oczywiście twórcy form przestrzennych oraz ich dzieła). Jak się okazało, najlepsze było dopiero przed nami. W kolejnym akcie tego wydarzenia niepostrzeżenie przeistoczyliśmy się w twórców podążających śladami słynnych artystów elbląskiego laboratorium sztuki: zaczęliśmy tworzyć grafiki posługując się techniką Gelly printu. Na żelowe podkładki nakładaliśmy wałkami akrylowe farby, na ten podkład układaliśmy rośliny, a po zdobyciu niezbędnej wprawy kserokopie z wizerunkami form przestrzennych, i spod naszych rąk zaczęły wychodzić oryginalne dzieła plastyczne, prawdziwe cudeńka. Później tworzyliśmy wariacje tych podstawowych form, różne ich odbitki, wzbogacając je kolorem, fakturą rozmaitych paciorków, koralików i naklejek. Sami byliśmy zdziwieni owocami tej pracy: pokonawszy początkowy lęk i niewiarę w moc ukrytych w nas talentów, stopniowo oddawaliśmy się pasji tworzenia, przekraczając granice poznania w tajemniczym akcie kreacji.

W środę 25 września mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej z Tolkmicka oraz uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej z Tolkmicka uczestniczyli w warsztatach plastycznych przygotowanych przez edukatorki z Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu. Poznawanie tajników form przestrzennych oraz tworzenie prac graficznych z wykorzystaniem wizerunków tych niezwykłych rzeźb odbywa się w ramach projektu dofinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zadanie to nosi nazwę „Aleją gwiazd”, a nawiązanie do słynnego przeboju Zdzisławy Sośnickiej z 1987 roku jest zapewne intencjonalne.

Mieliśmy niebywałą przyjemność zainaugurować zajęcia edukacyjne odbywające się w ramach tego zadania, nad którym patronat medialny objęła najstarsza w Elblągu gazeta internetowa - portel.pl.

Na koniec wyrażamy nadzieję, że wykonane przez nas prace plastyczne znajdą się na wystawie wieńczącej realizację projektu, planowanej w czerwcu 2025 roku. Miejmy nadzieję, iż kolejne grupy uczestników nie przebiją nas znacząco inwencją i efektami swojej twórczej działalności. A przemiłym Paniom z Galerii EL serdecznie dziękujemy i życzymy samych sukcesów w wykonywanej z wielkim zaangażowaniem działalności edukacyjnej. Zresztą - mamy nadzieję - wkrótce spotkać się ponownie, na kolejnej randce ze sztuką.

Instruktor kulturalno – oświatowy

Dariusz Barton