Aktualności

Jak stymulować rozwój mowy dziecka?

Rodzice często niepokoją się, gdy ich dwu a czasem nawet czteroletnie dziecko wypowiada tylko pojedyncze słowa, jego zasób słownictwa jest bardzo ubogi, lub wcale jeszcze nie mówi. Warto jednak wiedzieć, że zasób słownictwa biernego, czyli rozumienie rozwija się znacznie wcześniej niż zasób słownictwa czynnego, czyli mówienie i samemu można stymulować rozwój mowy dziecka przez:

1. Słuchanie, obserwowanie i podążanie za nim

Zachęcamy dziecko do komunikowania się, dostrzegając jego potrzeby. Nie wyręczamy  go w mówieniu i nie staramy się zrozumieć za wszelką cenę jego komunikatów niewerbalnych, niech próbuje przekazać nam wszystko słowami. Nie przerywajmy wypowiedzi dziecka.

Gdy podpowiadamy mu słowa, dajmy możliwość wyboru właściwej odpowiedzi. Nasze słownictwo powinno być znane dziecku. Rozmowa powinna być podstawową formą ćwiczeń.

2. Jak najczęstsze mówienie do dziecka

Wykorzystujmy do tego zwykłe, codzienne czynności. Robiąc coś, opowiadajmy o tym, np. „Kroję ogórka na mizerię. Zobacz ogórek jest długi i zielony”. Często komentujmy to, co sami robimy oraz to, co robi dziecko. Mówmy wyraźnie unikając zdrobnień. Starajmy się podkreślać intonacją nazwy przedmiotów w naszych wypowiedziach.

3. Czytanie dziecku

Czytajmy dziecku książeczki nazywając to, co widzimy na ilustracjach. Sprawdzajmy, czy rozumie wszystkie wyrazy, zadając mu pytania.

4. Powtarzanie treści w poprawnej formie

Kiedy dziecko mówi „po swojemu”, powtarzajmy po nim tę samą treść w poprawionej gramatycznie formie, nie nalegając jednocześnie aby dziecko powtarzało słowa. Na początku  nie wymagajmy też poprawnej artykulacji. Malec w wieku 2-4 lat, powinien się przede wszystkim osłuchać z prawidłową wymową głosek i gramatyką języka.

5. Naśladowanie odgłosów

Bardzo ważną rolę w rozwoju mowy odgrywa słuch fonemowy inaczej mowny. Dobrze jest go ćwiczyć, wykorzystując do tego wyrazy dźwiękonaśladowcze. Zachęcajmy dziecko do naśladowania odgłosów zwierząt, czy odgłosów z otoczenia. Dajmy przykład sami, jednocześnie uważnie przysłuchując się dziecku. Łączmy wydawanie dźwięków z ruchami rąk i całego ciała. Dziecko w wieku 2-4 lat powinno wysłuchiwać i rozpoznawać odgłosy z otoczenia bez pomocy wzroku. Starsze dzieci mogą powtarzać rytmy przez ich wyklaskiwanie lub wystukiwanie, a potem wysłuchiwać wyrazy w zdaniach, sylaby i głoski w wyrazach.

6.Śpiewanie, powtarzanie wierszyków i wyliczanek

Zachęcajmy dziecko do zabaw ruchowych przy muzyce i piosenkach z pokazywaniem np. części ciała.

7.Zabawę

Bardzo ważnym czynnikiem wspierającym rozwój mowy dziecka jest jego kontakt i zabawa z rówieśnikami (w czasie kwarantanny domowej jest to niestety bardzo ograniczone).

8. Ćwiczenie dłoni

Zręczność palców ma związek ze sprawnym artykułowaniem i mówieniem. Wykorzystujmy więc wszelkie okazje do klejenia, nawlekania koralików, lepienia czy budowania z klocków.

Nie zapominajmy o zabawach paluszkowych takich jak: „Idzie rak nieborak” czy „Idzie kominiarz po drabinie”.

9. Ćwiczenie narządów mowy

Sprawność warg i języka dziecka to warunek prawidłowego wymawiania przez nie głosek, zachęcajmy więc dziecko do ćwiczeń narządów artykulacyjnych.

10. Ćwiczenia oddechowe

Czynność mowy jest nierozerwalnie związana z oddechem, prawidłowe oddychanie jest jednym z warunków poprawnej wymowy, dlatego wykonujmy z dzieckiem ćwiczenia oddechowe.

11. Pozwalanie dziecku na osłuchanie się z poprawnym brzmieniem głosek

Dziecko powinno się osłuchać z poprawnym brzmieniem głosek, których jeszcze nie wymawia. Wykorzystujmy do tego celu książeczki, obrazki, opowiadania czy gry.

12. Powstrzymanie się od krytykowania i porównywania

Pamiętajmy, aby nigdy nie krytykować mowy dziecka i nie porównywać go z rówieśnikami. Każde dziecko jest inne i ma swoje własne, indywidualne tempo rozwoju mowy.

Logopedzi Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pasłęku