Słowo depresja pojawia się ostatnio często w przestrzeni publicznej. Narosło wokół niej sporo mitów, niedomówień, niejasności. Warto zatem przyjrzeć się temu pojęciu. Najważniejsze jest podkreślenie, że depresja to choroba. I mogą na nią chorować osoby w każdym wieku – także dzieci i młodzież. Zwykły smutek to nie jest depresja. Ludzie bywają smutni i jest to zwyczajna emocja, informująca o naszej relacji z rzeczywistością, o poczuciu braku, niezaspokojonej potrzebie itp. Depresja zaś – należy to szczególnie podkreślić – jest chorobą.
Objawy depresji:
- drażliwość – częsta u dzieci i nastolatków;
- problemy ze snem i apetytem;
- zaburzenia poznawcze – trudności w koncentracji uwagi, trudności w zapamiętywaniu i przypominaniu;
- wzrost krytycyzmu;
- poczucie winy;
- poczucie beznadziei, bezradności, braku wpływu;
- myśli o śmierci, myśli samobójcze.
Jeśli powyższe objawy występują 2 tygodnie i dłużej, konieczna jest konsultacja u specjalisty – lekarza psychiatry lub psychologa. Depresji nie wolno lekceważyć, bo może ona prowadzić do prób samobójczych.
Jaka postawa rodzica jest najbardziej wspierająca dla dziecka chorego na depresję?
- Uznanie, że jest to choroba, a nie złe zachowanie.
- Akceptacja faktu, że dziecko nie ma wpływu na swój nastrój, jest on wynikiem choroby – zatem nie ma możliwości, by „wziąć się w garść” i przestać czuć przygnębienie lub rozdrażnienie (dziecko nie kontroluje tego).
- Zainteresowanie życiem osoby chorującej – ale bez nadmiernego narzucania się, raczej życzliwy, otwarty kontakt (tu przydatne mogą być informacje zawarte we wcześniejszym artykule zamieszczonym na naszej stronie pt. „Jak rozmawiać z dzieckiem?”)
- Pamiętanie o tym, że gorsze wyniki w nauce nie są rezultatem lenistwa dziecka, a wiążą się z depresją (jeden z objawów tej choroby to pogorszenie koncentracji oraz pamięci).
- Chwalenie za każdy, drobny sukces.
- Bycie przy dziecku – z uwagą i troską (warto zwyczajnie zapytać osobę chorą: „czego ode mnie potrzebujesz? jak mogę ci pomóc”; nie należy się przy tym zrażać, jeśli w odpowiedzi usłyszymy: „nie wiem”; w takiej sytuacji warto dodać: „pamiętaj, że tu jestem”).
Wsparcie rodziców/opiekunów ma bardzo istotne znaczenie dla procesu zdrowienia
dziecka, dlatego warto skorzystać z powyższych wskazówek. Ważne jest również, by pamiętać, iż wakacje nie są czasem, w którym nie zdarzają się zachorowania na depresję. Dobra więź z dzieckiem może pozwolić rodzicom zauważyć wczesne symptomy choroby – a co za tym idzie, szybko zareagować i skontaktować się ze specjalistą. Poniżej znajduje się lista przydatnych adresów kontaktowych, w których można znaleźć pomoc w sytuacji trudnej lub problemowej:
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Pasłęku
ul. Bankowa 2/2, 14 – 400 Pasłęk
tel. 55 248 24 32
Infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli
tel. 800 080 222 działa całodobowo
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
tel. 116 111 działa od 12.00 do 02.00
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800 12 12 12 działa od 08.15 do 20.00
Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci
800 100 100 poniedziałek – piątek 12.00 – 15.00
NZOZ Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży KARAN w Elblągu
(do 18 roku życia)
tel. 885 496 949 poniedziałek – piątek 09.00 – 18.00
55 649 69 49 poniedziałek – piątek 09.00 – 18.00
Opracowanie: psychoterapeuta z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Pasłęku