Jak postępować z dzieckiem jąkającym się?
- Gdy dziecko nie zdaje sobie sprawy, że się jąka to w żaden sposób nie daj mu odczuć, że coś się w jego wymowie zmieniło, pomóż mu nabrać zaufania do swojego mówienia, mimo niepłynności.
- Słuchaj uważnie tego co dziecko mówi, jakie informacje chce Ci przekazać, nie skupiaj się na tym w jaki sposób się wypowiada. Tak samo reaguj w każdej sytuacji, niezależnie od tego czy dziecko się jąka, czy akurat mówi bardziej płynnie.
- Nie stosuj poleceń i upomnień typu : „ powtórz, mów wolniej, weź głębszy oddech, nie jąkaj się”. Takie komunikaty utwierdzają dziecko w przekonaniu, że ważniejsze jest mówienie płynne niż treść jego wypowiedzi.
- Jeśli dziecko się spieszy, jest nadmiernie podniecone powiedz mu: „uspokój się, mamy przecież dużo czasu”, to zupełnie coś innego niż komunikat „mów wolniej”, ponieważ nie zwraca wówczas uwagi na to jak dziecko mówi, ale na jego stan emocjonalny i zachowanie.
- Nie przerywaj wypowiedzi dziecka, cierpliwie wysłuchaj tego co ma do powiedzenia.
- Utrzymuj kontakt wzrokowy podczas rozmowy. Nawet kiedy jesteś zajęty wysłuchaj dziecka do końca.
- Nie mów za dziecko i nie odpowiadaj za nie na pytania, nie kończ jego wypowiedzi.
- Wzmacniaj w dziecku poczucie własnej wartości i wiarę we własne siły, daj mu odczuć, że je kochasz i akceptujesz.
- Zauważaj i nagradzaj nawet drobne postępy dziecka, nie skupiaj się na niedociągnięciach i nie podkreślaj ich.
- Nie okazuj, że jąkanie dziecka jest dla Ciebie problemem, nie zdradzaj przed nim zatroskania czy zniecierpliwienia. Dziecko obserwuje mimikę twarzy rozmówcy. Widok zniecierpliwionej czy zmartwionej twarzy utwierdzi je w przekonaniu, że jąkanie jest czymś złym i nie akceptowanym przez otoczenie.
- Nie zadawaj dziecku kilku pytań jednocześnie.
- Zwolnij własne tempo mowy, daj mu prawidłowy wzorzec wymowy.
- Zwróć uwagę w jakich okolicznościach dziecko jąka się najczęściej. Co robi i jak się zachowuje gdy ma trudności z mówieniem, lepiej wówczas zrozumiesz jego problemy.
- Rozwijaj zainteresowania swojego dziecka, pomóż mu odnaleźć pasję. Dziecko powinno mieć świadomość, że jest czynność, którą wykonuje lepiej od innych osób. W chwilach zwątpienia powinno je to podnieść na duchu.
- Zachęcaj dziecko do częstego śpiewu i recytowania, gdyż wtedy jąkanie nie występuje.
- Jeśli dziecko boi się czytać na głos w klasie, przećwicz głośnie czytanie w domu, pozwoli mu tozapoznać się ze wszystkimi trudnymi słowami.
- Miej świadomość, że stan emocjonalny dziecka ma duży wpływ na jego mowę, dlatego nie powinno być ono świadkiem sprzeczek pomiędzy rodzicami ani też dyskusji o jego wychowaniu.
- Wykonuj z dzieckiem zabawy relaksacyjne i oddechowe. Kontroluj, aby oddech Twojego dziecka był spokojny, a mięśnie rozluźnione.
- Organizuj swojemu dziecku zajęcia manualne, spędzaj z nim także czas na świeżym powietrzu. Wybieraj raczej miejsca spokojne i niezatłoczone.
- Dbaj o to, żeby dziecko było wyspane i wypoczęte. Nie nakładaj na nie zbyt wielu obowiązków i zajęć pozalekcyjnych. Dziecko powinno mieć zapewnione ok. 10 godzin snu w ciągu doby, a obowiązki i zajęcia dodatkowe nie powinny zajmować całego czasu wolnego. Po zajęciach w przedszkolu, szkole dajmy mu czas na odpoczynek, najlepiej na świeżym powietrzu. Nadmiar zajęć wywołuje pośpiech, a co za tym idzie stres i zmęczeni a to nie służy dziecku jąkającemu się.
Opracowanie : na podstawie materiałów źródłowych logopedzi z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pasłęku